Монголын түүх

انگریزی اور منگولین (Монгол) زبانیں ہوں

(انگریزی)

موجودہ منگولیا کے علاقے پر مختلف خانہ بدوش سلطنتوں کی حکومت رہی ہے، جن میں Xiongnu ریاست، Xianbei ریاست، Rouran Khaganate، Turkic Khaganate اور دیگر شامل ہیں۔

خیتان لوگوں نے، جنہوں نے پیرا منگول زبان استعمال کی، نے وسطی ایشیا میں لیاؤ خاندان (907-1125) کے نام سے مشہور ریاست کی بنیاد رکھی اور منگولیا اور روس کے مشرق بعید، شمالی کوریا اور شمالی چین کے کچھ حصوں پر حکومت کی۔

1206 میں، چنگیز خان منگولوں کو متحد کرنے اور فتح کرنے میں کامیاب ہوا، اور انہیں ایک جنگی قوت میں تبدیل کر دیا جس نے عالمی تاریخ کی سب سے بڑی متصل سلطنت، منگول سلطنت کی تخلیق کی۔ 1368 میں منگول کی قیادت میں یوآن خاندان کے خاتمے کے بعد، منگولوں نے اپنے اندرونی جھگڑوں کے پہلے کے نمونوں پر واپس آ گئے۔ منگولیا میں بدھ مت کا آغاز یوآن شہنشاہوں کے تبتی بدھ مت میں تبدیلی کے ساتھ ہوا۔ تاہم، منگول اپنی سلطنت کے خاتمے کے بعد اپنے پرانے شامی طریقوں پر واپس آگئے اور یہ 16ویں اور 17ویں صدیوں تک نہیں ہوا تھا کہ بدھ مت کا دوبارہ ظہور ہوا۔

17 ویں صدی کے آخر میں، جو اب منگولیا ہے، منچو کی زیرقیادت چنگ خاندان کے زیر اقتدار علاقے میں شامل کر دیا گیا تھا۔ 1911 میں چنگ کے خاتمے کے دوران، منگولیا نے آزادی کا اعلان کیا لیکن اسے 1921 تک حقیقی آزادی کو مضبوطی سے قائم کرنے اور بین الاقوامی شناخت حاصل کرنے کے لیے 1945 تک جدوجہد کرنا پڑی۔ نتیجے کے طور پر، یہ مضبوط سوویت اثر و رسوخ کے تحت آیا: 1924 میں، منگول عوامی جمہوریہ کا اعلان کیا گیا، اور منگول کی سیاست نے اس وقت کی سوویت سیاست کی طرح ہی طرز عمل اختیار کرنا شروع کیا۔ 1989 کے انقلابات کے بعد، 1990 کے منگول انقلاب نے ایک کثیر الجماعتی نظام، 1992 میں ایک نیا آئین، اور مارکیٹ کی معیشت میں منتقلی کا باعث بنا۔

(منگول)

Монголын түүх нь монголчуудын нүүдэл ба суурьшлын түүхтэй салшгүй холбоотой. Өнөөгийн Монгол улсын нутаг дэвсгэрт хүн суурьшсан цагаас эхлэн нүүдэлчид эзэгнэн, Хүүдэлчид эзэгнэн, Хүннү, Сүүдэлчид. 1190 онд Чингис хаан тархай бутархай олон монгол аймгийг нэгэн тугийн дор нэгтгэв. Их Монгол улс хүчирхэгжсэн үедээ европын зүүн хагас, азийн ихэнх газар нутгийг өөрийн мэдэлд оруулсан, хүн төрөлхтөний түүхэнд дахин давтагдаагүй асар том газар нутагтай, улсын нутаг дэвсгэр дотроо Монголын энхтайвныг бий болгож чадсан хүчирхэг гүрэн байлаа. Хэдийгээр монголчууд дэлхийн түүхэнд тодрон гарч, ази-европын хооронд урьд нь байгаагүй соёл, худалдааг шинэ төвшинд авчирсан ч ихэнх монголчууд нүүдлийн амьдралтай хэвээр байсан юм. 1262 онд Их Монгол улс задран Алтан Ордны улс, Ил хаант улс, Цагадайн улс, Юань улс нэртэйгээр дөрвөн том гүрэнд хуваагдан, 16-р зууныг хүртэл өөр хоорондоо дайтах буюу нэгдсээр ирэв. Яг энэ үедээ Монголчууд буддын шашны нөлөөнд автаж эхэлсэн ба түүнээс хойш нэг их удалгүй буюу 17-р зууны сүүлээс эхлэн 18-р зууны дунд гэхэд ихэнх Монголчууд Чин улсад дагаар орсон байна. 20-р зууны эхэнд Чин улсын задран унах үед Монголчууд эхлээд Хаант Оросын тусламжтайгаар Олноо өргөгдсөн Монгол улсыг, дараа нь 1924 онд ЗХУ-ын тусламжтайгаар Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улсыг байгуулсан нь дэлхийн түүхэн дэх хоёр дахь социалист улс боллоо. Үүний дараа Зөвлөлт улстай мөр зэрэгцэн улсаа хөгжүүлж чаджээ. Зүүн европод гарсан 1989 оны хувьсгалууд ч Монголд улс төрийн өөрчлөлтийг авчирсан ба үр дүнд нь 1992 онд ардчилсан дэглэмтэй үндсэн хуульт, чөлөөт зах зээлийн нийгэмд шилжин орлоо. Төлөвлөгөөт эдийн засгаас чөлөөт эдийн засагт шилжих шилжилт нь ихээхэн асуудлыг дагуулсаар байгаа бөгөөд эдийн засгийн өсөлт зарим жилүүдэд маш өндөр үзүүлэлттэй байхад ч нийт хүн амын гуравны нэг нь ядуу амьдралтай байна.

نوٹس:

یہ ایپ تعلیم اور تحقیق کے مقصد کے لیے تیار کی گئی ہے جس میں منصفانہ استعمال کے قانون کا اطلاق تخلیقی کامن لائسنس کے تحت ہوتا ہے اور اس کا اطلاق Google کی طرف سے پیش کردہ اشتہارات کے بارے میں پالیسی کی خلاف ورزی نہیں کرتا جس میں نقل شدہ مواد موجود ہوتا ہے۔ منصفانہ استعمال ایک اصولی قانون ہے جو کاپی رائٹ والے مواد کے محدود استعمال کی اجازت دیتا ہے۔ تعلیم اور تحقیق کے مقصد کے لیے پہلے کاپی رائٹ ہولڈر سے اجازت حاصل کرنا ہو گی۔