Асал ва сут

干旱和半干旱群岛天

Асал мазаси асалари қайси ўсимликлардан шира ол-

ганлигига қараб аниқланади. Унга қайси ўсимлик шира-

си асослик вазифасини ўтаган бўлса, асал ҳам ўша ўсим-

лик номи билан сифатланади. Масалан акация асали,

пахта асали, беда асали, кунгабоқар асали, янтоқ асали

ва ҳ.к.

Асал борасида олиб борилаётган илмий тадқиқот на-

тижаларига кўра, унинг таркибида 75 фоиз мева ши-

ринлиги мавжуд. Қолган қисми эса сув, оқсил моддаси,

кислоталар, ферментлар ва хушбўй моддалардан иборат.

Соф асал шифобахшлик хусусиятига эга, у жуда кўп

йиллар давомида бузилмай туради. Бир килограмм асал

3150 калория қувватга эга. Бу 30 дона тухум ёки 2.5 кг

семиз гўштнинг қувватига тенг деган сўздир. 200 гр асал-

нинг қувваги 180 гр пишлоқ, 8 дона апельсин ва 350 гр

майдаланган гўшт қувватига тенгдир.

Асалнинг таркибида жуда кўп витаминлар ва микро-

элементлар бор. Асал таркибида микро ва микроэлемен-

тларнинг борлиги асалнинг сифатини, шифобахшлик

хусусиятини бойитади. Асалнинг бу шифобахшлик хусу-

сиятини сақлаш учун шиша, сопол ва сирланган идиш-

ларда қоронғи жойларда сақлаш лозим, асал сақганган

уйни тез-тез шамоллатиб туриш, ҳароратни эса 5-10

даражадан оширмаслик лозим. Уни темир, алюминий

идишларда мутлақо сақлаб бўлмайди. Чунки унинг тар-

кибидаги моддалар темир ва алюминий билан реакция-

га киришиб, заҳарли моддалар ҳосил қилиши мумкин.

Асални ўпка, буйрак, жигар, юрак ва қон-томирлар,

ошқозон ва ичак, марказий асаб системасини, кўз, тери

касалликларини ва турли-туман сурункали яра касал-

ликларини даволашда кенг қўллаш мумкин. Сурункали

бронхит, фарангит ва ринит, ўпка касалликларига 5-10

3

фоизли асал эритмаси тайёрлаб, ингаляция қилинса,

бемор тез тузалиб кетади

Ошқозон, ичак касалликларини даволашда ҳам асал

жуда фойдали. Ошқозон ва ўн икки бармоқли ичак яра-

си касалликларини даволашда овқатдан 1,5-2 соат ол-

дин 25-30 граммдан илиқ сув ёки-мева шарбатига асал

эригиб ичилса, ошқозон шираси кўпайишига сабаб бўла-

ди. Асал билан даволанишда бир кунда ўртача 80-100

граммгача асал тановвул қилиш мумкин. Эрта билан 30

грамм миқцорда. Даволаш вақти бир ярим - икки ойга

мўлжалланган.

Қадимги юнонларда чақалоқни эмизишдан олдин унинг

оғзига бир неча томчи асал томизиш ёки она кўксига асал

суртиш одат бўлган. Дарвоқе, баъзи вақгларда болага си-

гир суги беришга тўғри келади. Лекин бунда боланинг ран-

ги бир оз оқаради, ҳаракатлари эса бир оз сусаяди. Ана

шунда сутга озгина асал қўшилса бас гўдак соғайиб кета-

ди. Озишга мойиллик, гепатит ва ошқозон-ичак, нафас

йўллари касалликларинидаволашда ҳам асалдан фойдала-

ниш маъқул. Баъзи ёш болалар ҳар хил сабабларга кўра

иштаҳаси бўлмай кам овқат ейди. Бундай болага вақги-

вақги билан асал бериб турилса иштаҳаси очилади.

Биринчи саҳифа

АСАЛ

АСАЛ ЁШАРТИРУВЧИ ОЗУҚА

АСАЛЛИ МУОЛАЖАЛАР

ОҒИЗ БЎШЛИҒИДА

ОШҚОЗОН - ИЧАК ВА ЖИГАР ХАСТАЛИГИДА

ЮРАК ҚОН ТОМИР ТИЗИМИ

ЮҚОРИ НАФАС ОЛИШ ЙЎЛЛАРИ ВА ЛОР-ОРГАНЛАРИГА ТАЪСИРИ

ТЕРИ КАСАЛЛАНГАНДА

АСАБИЙЛАШГАНДА

КЎЗИНГИЗ ОҒРИГАНДА

ЭРКАКЛАРГА МАСЛАҲАТ

ИММУНИТЕТНИ ОШИРИШДА

АСАЛЛИ ЗИЙНАТ (Косметика)

СУТ ВА УНИНГ ХУСУСИЯТЛАРИ

ҚАЙМОҚ

ҚАТИҚ

ЛАБАН – СУТ

ШИШ ВА ТОШМАЛАР

ЧИҚАРИШ АЪЗОЛАРИ

ЗИЙНАТ