History of Ancient Greece

Starożytna Grecja

Starożytna Grecja (gr. Ἑλλάς, zromanizowana: Hellás) była północno-wschodnią cywilizacją śródziemnomorską, istniejącą od greckiego średniowiecza XII – IX w. p.n.e. do końca klasycznej starożytności (ok.  600 r. n.e.), obejmującą luźny zbiór kulturowo oraz powiązane językowo miasta-państwa i inne terytoria. Większość tych regionów została oficjalnie zjednoczona tylko raz, na 13 lat, pod panowaniem Aleksandra Wielkiego w latach 336–323 p.n.e. W historii Zachodu po erze klasycznej starożytności bezpośrednio nastąpiło wczesne średniowiecze i okres bizantyjski.

Trzy wieki po upadku Grecji mykeńskiej w późnej epoce brązu, w VIII wieku p.n.e. zaczęły powstawać greckie poleis miejskie, zapoczątkowując okres archaiczny i kolonizację Basenu Morza Śródziemnego. Potem nastąpiła epoka klasycznej Grecji, od wojen grecko-perskich do V do IV wieku p.n.e., obejmująca Złoty Wiek Aten. Podboje Aleksandra Wielkiego rozprzestrzeniły cywilizację hellenistyczną od zachodniej części Morza Śródziemnego po Azję Środkową. Okres hellenistyczny zakończył się podbojem wschodniego świata śródziemnomorskiego przez Republikę Rzymską i aneksją rzymskiej prowincji Macedonii w rzymskiej Grecji, a później prowincji Achai w czasach Cesarstwa Rzymskiego.

Klasyczna kultura grecka, zwłaszcza filozofia, wywarła potężny wpływ na starożytny Rzym, który rozpowszechnił jej wersję w całym regionie Morza Śródziemnego i dużej części Europy. Z tego powodu klasyczna Grecja jest powszechnie uważana za kolebkę zachodniej cywilizacji, nowatorskiej kultury, z której współczesny Zachód wywodzi wiele swoich założycielskich archetypów i idei w polityce, filozofii, nauce i sztuce.