Roman Empire - History

Imperium Rzymskie

Cesarstwo Rzymskie było postrepublikańskim państwem starożytnego Rzymu. Powszechnie rozumie się, że oznacza to okres i terytorium rządzone przez Rzymian po objęciu przez Oktawiana wyłącznej władzy pod pryncypatem w 27 roku p.n.e. Obejmował terytoria w Europie, Afryce Północnej i Azji Zachodniej i był rządzony przez cesarzy. Upadek zachodniego imperium rzymskiego w roku 476 zwyczajowo oznacza koniec starożytności i początek średniowiecza.

Rzym rozszerzył swoje panowanie na większość obszaru Morza Śródziemnego i dalej. Został jednak poważnie zdestabilizowany w wyniku wojen domowych i konfliktów politycznych, których kulminacją było zwycięstwo Oktawiana nad Markiem Antoniuszem i Kleopatrą w bitwie pod Akcjum w 31 roku p.n.e. i późniejszy podbój Królestwa Ptolemeuszy w Egipcie. W 27 rpne Senat rzymski przyznał Oktawianowi nadrzędną władzę (imperium) i nowy tytuł Augusta, upamiętniając jego wstąpienie na tron ​​jako pierwszego rzymskiego cesarza monarchii, której jedyną stolicą jest Rzym. Rozległe terytoria rzymskie były zorganizowane w prowincje senatorskie i cesarskie.

Pierwsze dwa wieki Cesarstwa to okres bezprecedensowej stabilności i dobrobytu, znany jako Pax Romana (dosł. „Pokój rzymski”). Rzym osiągnął swój największy obszar terytorialny pod rządami Trajana (98–117 ne); za Kommodusa (180–192) rozpoczął się okres narastających kłopotów i upadku. W III wieku Cesarstwo przeszło kryzys, który zagroził jego istnieniu, gdy Imperium Galijskie i Palmireńskie oderwały się od państwa rzymskiego, a na czele Cesarstwa przewodziło kilku krótkotrwałych cesarzy. Został ponownie zjednoczony pod rządami Aureliana ( 270–275). Dioklecjan założył w 286 r. dwa różne dwory cesarskie na greckim wschodzie i łacińskim zachodzie; Chrześcijanie doszli do władzy w IV wieku po wydaniu edyktu mediolańskiego. Siedziba cesarska została przeniesiona z Rzymu do Bizancjum w 330 r., a na cześć Konstantyna Wielkiego przemianowano go na Konstantynopol. Okres wędrówek ludności, obejmujący duże najazdy ludów germańskich i Hunów z Attyli, doprowadził do upadku zachodniego imperium rzymskiego. Wraz z upadkiem Rawenny w ręce germańskich Herulów i detronizacją Romulusa Augusta w 476 r. przez Odoakera, zachodnie imperium rzymskie ostatecznie upadło. Wschodnie Cesarstwo Rzymskie przetrwało kolejne tysiąclecie z Konstantynopolem jako jedyną stolicą, aż do upadku miasta w 1453 roku.

Ze względu na zasięg i trwałość Cesarstwa, jego instytucje i kultura wywarły trwały wpływ na rozwój języka, religii, sztuki, architektury, literatury, filozofii, prawa i form rządów na jego terytoriach. Łacina przekształciła się w języki romańskie, a średniowieczna greka stała się językiem Wschodu. Przyjęcie chrześcijaństwa przez Cesarstwo doprowadziło do powstania średniowiecznego chrześcijaństwa. Sztuka rzymska i grecka wywarła głęboki wpływ na włoski renesans. Tradycja architektoniczna Rzymu stała się podstawą architektury romańskiej, renesansowej i neoklasycznej, wpływając na architekturę islamską. Ponowne odkrycie klasycznej nauki i technologii (które stanowiły podstawę nauki islamskiej) w średniowiecznej Europie przyczyniło się do renesansu naukowego i rewolucji naukowej. Wiele współczesnych systemów prawnych, takich jak Kodeks Napoleona, wywodzi się z prawa rzymskiego. Instytucje republikańskie Rzymu wywarły wpływ na włoskie republiki-miasta z okresu średniowiecza, wczesne Stany Zjednoczone i współczesne republiki demokratyczne.