«Диуани Хикмет» - Қожа Ахмет

Bilgelik Kitabı, Hoca Ahmed Yasawi'nin tasavvuf fikrini kapsayan edebi bir eserdir.

Şair kitabını daha önce Kıpçak bozkırları ve Orta Asya Türkleri tarafından anlaşılan Çağatay dilinde yazdı. Bu, Türk halkının Kuran ve Hadislerin yanı sıra Arapça'daki Tursyras'ın karmaşık ilkelerini anlamalarını mümkün kıldı. "Diwani Hikmet" göçebe ülkenin göçebe folklor örneklerine dayanan, Türk folklorunun dilbilimsel, modelleme tekniklerinin kullanıldığı bir sanat eseridir. Bilgelik Piskoposluğu'nun orijinali korunmamıştır. En eski sürüm 15. yüzyılın ortalarında Arapça olarak kopyalandı. Yayınlanır yayınlanmaz, Diwani Hickmet Ekim (1887-1901), İstanbul (1901), Taşkent (1902-11) 'de yayınladı.

Hoca Ahmed Yasawi'nin yazılarının tarihçesi, şiirsel, Sufos-felsefi fikirler, sosyal-sosyal anlam, İslam dininin yayılmasındaki rolü MF Kopruluzade, NS Banarly, E. Bertels, AK Borovkov, E. Rustamov, VI Zohidov, vb. bilim adamları ayrıntılı olarak araştırdılar. Hoca Ahmed Yasawi, Diwani wiki'sinde, herkesin yaşam yolunda "Tanrı'ya yaklaşmak" için dört adımı geçmesi gerektiğini belirtir. Birincisi Şeriat. Şeriat - İslam dininin ilkelerine ve koşullarına ve tanrıya tapınmaya özenle uyulmasını gerektirir. İkincisi, "gerçek" bilgelerin öğrencisi olmak, sahte dünyanın zevklerini reddetmek ve Allah'a aşık olmaktır. Bu merdiven tasavvufun temel fikrini ve misyonunu somutlaştırmaktadır. Üçüncüsü, "magifat" temelde dini öğrenme aşamasıdır. Bu görevlinin temel şartı, dünyadaki tüm yaşamın temelinin Tek Tanrı olduğunu anlamak ve anlamaktır. Dördüncüsü, "fano" Allah'a yaklaşmak ve Allah'ı tanımanın en büyük destekçisidir. Sufi kavramına göre, "şeriat" olmadan "hakikat", "gerçek", "mantık olmadan" "büyü", "hakikat olmadan" "büyü" olmadan olamaz. Bunlardan biri diğerine geçmek için gerekli olan bir merdiven. Hoca Ahmed Yassawi Allah'a (Hak) giden yolun dört geçişten geçmesi gerektiğini savunuyor. Şaire göre Hak'a giden her tırmanışta düzinelerce anne (durak) var. Ancak, sadece bu dört pasajın kırkında ustalaşan bir kişi "zhabarut" (insan ve doğa arasındaki uyum), "lachakut" (yaşamın anlamı ile doygunluk), "lahut" (takma adlardan kurtulmak ve öbür dünyadaki ruhsal dünyayı öğrenmek anlamına gelir), "zasut" ( yukarıda belirtilen üç boyutu birleştiren güç).

"İlahi Bilgelik" herkese ahlak, iyilik ve yüksek ahlaki niteliklere ilham veren güçlü ve açık bir programdır. Khodja Ahmed Yasawi, iç ruhunun saflığı ile her bir kişinin haysiyetini ve yaşamdaki yerini ölçer. Kişinin iyi ahlaki niteliklerinin sürekli mükemmelliğinin veya tüm ahlaki karakterden sapmanın kişinin ahlakına bağlı olduğu sonucuna varılır. Bu arada insanlık, yalnızca ahlaki nitelikleri ortaya çıkaran ve onu Tanrı'nın yoluna koyan Allah'ın kölesinde bulunan bir güçtür. Şaire göre, ahlakın ana tezahürü diğerleri için şefkat, affetme ve şefkattir. Şair defalarca okuyucuya "Diwani Hicket" te Müslümanların temel koşullarından birinin öfkesini kontrol edebilme konusunda uyarıyor. Zihin Kitabı, iç kişinin saflığını analiz eder, onları tüm olumsuz düşünceler, güdüler ve güdülerden temizler ve Allah'ı iffetli ve saf olmaya çağırır. [1]

Dünyanın dört bir yanındaki Türk halkı, "Divan Bilgeliği" ve o dönemde ileri gelen Sufi hareketinin felsefi düşünceleriyle İslam'ın manevi dünyasını öğrendi. "Diwani küçük kapı" nda söylenen ahlak, ahlak, memnuniyet, alçakgönüllülük ve cömertlik hakkında etik ve didaktik sonuçlar verdikten sonra, Kazak akyn-zhyrau şiirinde sanatsal faaliyetlerini sürdürdü.